Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.6 Issue.1

Doi:10.35365/ctjpp.24.1.09


DERLEME YAZISI / REVIEW ARTICLE


Klinik ve Evde Bakımda Uygulanabilecek Yaşlı Bakım Modelleri

Elderly Care Models that Can be Practised in Clinical and Home Care

Elçin Babaoğlu1

Özet:

Son yüzyılın en önemli demografik olgularından birisi nüfusun gitgide yaşlanması ve yaşlı nüfusun sayısının giderek artmasıdır. Yaşlı bireylerin fiziksel ve bilişsel işlevselliğinin sürdürülmesi ve yaşam kalitelerinin korunması amacıyla daha yapılandırılmış koruyucu önlemler alınmasını gerekmektedir. Sağlık profesyonelleri yaşlılıkta sekonder yaşlanmayı engellemeye ve yaşlı bireylerin var olan işlevselliklerini korumaya yönelik mesleki uygulamaları planlamalıdır. Gerek fiziksel gerek nörodejeneratif değişimler nedeniyle işlevselliği azalmış yaşlı bireylere yönelik klinik ve evde bakımda uygulanabilecek bakım modelleri mevcuttur. Bu derleme çalışmasının amacı klinik ve evde yaşlı bakımında kullanılan bakım modellerini literatür çerçevesinde tartışmaktır. Sonuç olarak bakım modelleri ile yaşlı bireylerin sadece fiziksel bakım gereksinimleri değil; psikososyal bakım gereksinimleri de karşılanabilmektedir. Klinik ve evde uygulanacak bakım modelleri ile yaşlı bireylerin işlevselikleri korunurken yakınlarının da yaşam kalitesi artmaktadır. Özellikle nöropsikiyatrik bozukluğu olan yaşlı bireylere bakım verirken hemşireler uygun bakımı planlama ve değerlendirmede güçlük yaşayabilmektedir.  Öte yandan yaşlı bireylere yönelik tutumların bakım kalitesini etkilediği göz önüne alındığında yaşlı bireylere yönelik evde ve klinikte uygulanabilecek bakım modellerinin hemşirelik eğitiminde yer alması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Bakım Modelleri, Geropsikiyatri, Hemşirelik, Yaşlılık


1PhD, Uskudar University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing, Istanbul-Türkiye, [email protected], Orcid ID: 0000-0002-0952-2652

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Elçin Babaoğlu, Uskudar University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing, Istanbul-Türkiye, Email: [email protected]

Date of Received/Geliş Tarihi: 06.08.2023, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 23.11.2023, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 12.02.2024, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 17.03.2024

Citing/Referans Gösterimi: Babaoğlu, E. (2024). Elderly Care Models that Can be Practised in Clinical and Home Care, Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 6(1): 76-83.


© 2024 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/