Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.4 Issue.1

Doi:10.35365/ctjpp.21.1.09

ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE

Klinik Olmayan Türk Örneklemde Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği’nin Madde Tepki Kuramı ile Değerlendirilmesi

Evaluation of the Hospital Anxiety and Depression Scale in Non-clinic Turkish Sample Using Item Response Theory Analysis

 

Arkun Tatar 1, Didem Ayhan2

Özet:

Bu çalışmada Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği Türkçe formunun genel örneklemde yapısal geçerliliğinin gözden geçirilmesinin ve Madde Tepki Kuramı ile maddelerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya web üzerinden yapılan uygulamayla genel örneklemden 18-64 yaşları arasında (ort. = 33,82 ± 13,99 yıl) 480 erkek (%49,7), 485 kadın (%50,3) olmak üzere toplam 965 kişi katılmıştır. Ölçeğin Açıklayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre özgün çalışma yapısına uygun olacak şekilde Anksiyete ve Depresyon alt ölçeklerinden oluşan iki faktörlü yapısı gözlenmiştir. Ölçeğin iki faktörle tüm varyansın %47,14’ünü açıkladığı belirlenmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucuna göre tüm uyum iyiliği göstergeleri iyi uyum göstermiştir. Alt ölçekler arasında korelasyon katsayısı 0,64, paylaşılan ortak varyans ise 0,41 olarak hesaplanmıştır. Tüm grupta Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı Anksiyete alt ölçeği için 0,83, Depresyon alt ölçeği için 0,77 olarak belirlenmiştir. İki parametreli doğrusal Madde Tepki Kuramı modeli ile madde parametreleri hesaplanmış ve 4. ve 7. maddenin düşük ayırt edicilik, 2. ve 13. maddenin yüksek ayırt edicilik değerleri gösterdiği görülmüştür. Çalışma, Türkçe form ölçeğin psikometrik özellikleri ve kullanımı ile ilgili ek bilgiler sağlamıştır. Ölçeğin Madde Tepki Kuramı ile incelenmesi, ölçeğin psikiyatrik komorbiditelerin değerlendirilmesine yönelik kullanımına yöntemsel katkı sağlarken, anksiyete ve depresyonun anlaşılmasına da yardımcı olmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği, Madde Tepki Kuramı, Faktör Analizi, Anksiyete, Depresyon

1Assoc. Prof., Manisa Celal Bayar University, Faculty of Art and Science, Department of Psychology, Manisa-Turkey, [email protected], ORCID: 0000-0002-2369-9040.

2 PhD, Bandırma Onyedi Eylül University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing, Balıkesir-Turkey, [email protected], ORCID: 0000-0001-6687-6564.

Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Manisa Celal Bayar University, Faculty of Art and Science, Department of Psychology, Manisa-Turkey, E-mail: [email protected]

Date of Received/Geliş Tarihi: 10.06.2021, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 24.09.2021, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 05.11.2021, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 09.03.2022

Citing/Referans Gösterimi: Tatar, A.& Ayhan, D.  (2022). Evaluation of the Hospital Anxiety and Depression Scale in Non-clinic Turkish Sample Using Item Response Theory Analysis, Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 4(1): 84-93

© 2022 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/