Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.5 Issue.3
Doi:10.35365/ctjpp.23.3.05
ARAŞTIRMA YAZISI / RESEARCH ARTICLE
Dürtüsellik, Utanç ve Kumar Oynama Şiddeti İlişkisinde Benlik Saygısının Aracı Rolü
The Mediating Role of Self-Esteem in the Relationship Between Impulsivity, Shame and Gambling Severity
Fulya Çavuş1, Umut Çıvgın2, Elçin Yorulmaz3
Özet:
Kumar oynamak zaman içerisinde yaygınlaşmış ve psikolojik rahatsızlık olarak değerlendirilmiştir. Artan kumar oynama şiddeti bireyleri etkilerken, sosyal çevreleri açısından da sıkıntılar oluşturmakta hatta bireylerin başını yasalar ile derde sokabilmektedir. Bu sebeplerle, kumar oynama ile ilgili değişkenlerin belirlenmesi önem taşırken, alanyazında kumar oynama şiddeti ile dürtüsellik, utanç ve benlik saygısının ilişkilerine dair çalışmaların olduğu görülmektedir. Ancak, bu ilişkilerin altında yatan mekanizmalara dair çok az şey bilinmektedir. Buradan hareketle mevcut çalışmayla dürtüsellik, benlik saygısı, utanç ve kumar oynama şiddeti arasındaki ilişkilerin tespit edilmesine ek olarak, dürtüsellik ve kumar oynama şiddeti ile utanç ve kumar oynama şiddeti ilişkilerinde benlik saygısının aracı rolünün test edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya yaşları 18-65 arasında değişen 158 kadın ve 127 erkek olmak üzere toplam 285 kişi katılmıştır. Katılımcılardan Demografik Bilgi Formu, South-Oaks Kumar Tarama Testi, Sürekli Utanma-Suçluluk Ölçeği, Barratt Dürtüsellik Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği’nden oluşan ölçek seti ile veriler toplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, kumar oynama şiddetinin dürtüsellik ve utanç ile pozitif, benlik saygısı ile negatif ilişkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, bulgular dürtüsellik, utanç ve benlik saygısının kumar oynama şiddetinın anlamlı yordayıcıları olduğunu göstermiştir. Oluşturulan her iki modelde de (dürtüsellik ve kumar oynama şiddeti; utanç ve kumar oynama şiddeti) benlik saygısının aracı rolü üstlendiği anlaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar ilişkili alanyazın çerçevesinde tartışılarak, gelecek çalışmalara yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Kumar oynama şiddeti, dürtüsellik, utanç, benlik saygısı
1MSc, Independent researcher, Nicosia-TRNC, ffulyacavus@gmail.com, Orcid; 0000-0003-1500-3282
2PhD, Bursa Technical University, Faculty of Human and social science, Department of Psychology, Bursa-Turkey, umut.civgin@btu.edu.tr, Orcid; 0000-0003-4578-0509
3PhD, Dokuz Eylül University, Faculty of Social Science, Department of Psychology, İzmir-Turkey, elcin.ayranci@deu.edu.tr, Orcid; 0000-0001-8353-0952
Address of Correspondence/Yazışma Adresi: Umut Çıvgın, Bursa Technical University, Faculty of Human and social science, Department of Psychology, Bursa-Turkey, E-mail: umutcivgin@gmail.com
Date of Received/Geliş Tarihi: 10.03.2023, Date of Revision/Düzeltme Tarihi: 24.08.2023, Date of Acceptance/Kabul Tarihi: 02.09.2023, Date of Online Publication/Çevirimiçi Yayın Tarihi: 22.09.2023
Citing/Referans Gösterimi: Çavuş, F., Çıvgın, U. & Yorulmaz, E. (2023). The mediating role of self-esteem in the relationship between impulsivity, shame and gambling severity. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 5(3): 228-238
© 2023 Yazar (lar). Kıbrıs Ruh Sağlığı Enstitüsü / Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi (www.ktppdergisi.com) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, Creative Commons Attribution 4.0 lisansının hüküm ve koşulları altında dağıtılan, orijinal çalışmanın uygun şekilde alıntılanması ve ticari amaçla kullanılmaması koşuluyla, herhangi bir ortam veya formatta kullanıma, paylaşmaya, uyarlamaya, dağıtmaya ve çoğaltmaya izin veren açık erişimli bir makaledir. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/